„Ojczyzna to wielki zbiorowy obowiązek” 
Cyprian Kamil Norwid

28 września 2025 roku w Dzwoli odbyły się uroczystości o szczególnym znaczeniu dla lokalnej społeczności. Tego dnia mieszkańcy gminy, zaproszeni goście oraz młodzież szkolna oddali cześć Bohaterom Września 1939 roku, upamiętniając 86. rocznicę Walk pod Dzwolą. Wydarzeniu towarzyszył również jubileusz 20-lecia nadania Publicznej Szkole Podstawowej w Dzwoli zaszczytnego imienia „Bohaterów Września 1939”.

Uroczystości rozpoczęły się zbiórką pocztów sztandarowych przy remizie Ochotniczej Straży Pożarnej w Dzwoli. Skąd nastąpił uroczysty przemarsz do kościoła parafialnego, gdzie odprawiona została Msza Święta w intencji poległych żołnierzy i obrońców Ojczyzny. Po nabożeństwie, uczestnicy obchodów przemaszerowali na plac przy Zespole Szkół w Dzwoli, gdzie nastąpiło podniesienie flagi państwowej na maszt oraz  uroczyste odśpiewanie hymnu narodowego przy akompaniamencie Olek Orkiestry.

W imieniu organizatorów wszystkich zgromadzonych powitał Dyrektor Gminnej Biblioteki Publicznej i Ośrodka Kultury – Tomasz Jaszek. Następnie głos zabrali przedstawiciele władz i instytucji publicznych. Wójt Gminy Dzwola – Wiesław Dyjach, podkreślił znaczenie pamięci o bohaterskich czynach żołnierzy września słowami:

„Dla wielu historyków to tylko epizod. Ale dla nas, mieszkańców Naszej Gminy, Bitwa pod Dzwolą to nieodłączna część naszej lokalnej tożsamości i zbiorowej pamięci. To opowieść o odwadze, o walce do końca, o niezłomności polskiego żołnierza, która miała miejsce tu, na Naszej Ziemi, wśród naszych przodków.”

Następnie zaznaczył rolę szkoły w kształtowaniu postaw patriotycznych młodego pokolenia. Okolicznościowe przemówienia wygłosili także: Prezes Zarządu WFOŚiGW w Lublinie – Stanisław Mazur, który złożył list gratulacyjny na ręce Dyrektora ZS w Dzwoli – Iwony Marchut. Radny Powiatowy – Bartosz Piech reprezentujący posła do parlamentu europejskiego Krzysztofa Hetmana, który odczytał w jego imieniu list. Kolejno głos zabrał Pełnomocnik Wojewody Lubelskiego ds. współpracy z jednostkami samorządowymi powiatu janowskiego – Rafał Żołynia, odczytując list gratulacyjny, Członek Zarządu Powiatu Janowskiego – Wiesław Gzik, wieloletni nauczyciel, były Dyrektor oraz pomysłodawca nadania imienia PSP w Dzwoli– Stanisław Rawski oraz Dyrektor ZS – Iwona Marchut.

Kulminacyjnymi momentami uroczystości były: apel poległych, salwa honorowa oraz odsłonięcie muralu „Zwycięskiej Bitwy pod Dzwolą 29 IX 1939” przez Wójta Gminy Dzwola – Wiesława Dyjacha oraz Dyrektor Zespołu Szkół w Dzwoli – Iwonę Marchut. Odtąd przypominać on będzie o heroicznej postawie polskich żołnierzy w dramatycznych dniach września. Delegacje władz, instytucji i organizacji społecznych złożyły wieńce pod pomnikiem przy Zespole Szkół w Dzwoli, oddając hołd wszystkim poległym obrońcom Ojczyzny.

Nie zabrakło również wymiaru artystycznego i edukacyjnego. Dzieci i młodzież z Zespołu Szkół w Dzwoli zaprezentowały część artystyczną, która wzruszyła i skłoniła do refleksji nad wartościami, jakie pozostawili po sobie bohaterowie września. Na zakończenie części oficjalnej Wójt Gminy Dzwola – Wiesław Dyjach złożył podziękowania na ręce Pani Dyrektor – Iwony Marchut.

Szczególnym przeżyciem dla uczestników była rekonstrukcja historyczna Bitwy pod Dzwolą, zaprezentowana przez Grupę Rekonstrukcyjno Historyczną im. Pułkownika Tadeusza Zieleniewskiego z Majdanu Obleszcze, przy wsparciu zaprzyjaźnionych grup rekonstrukcyjnych, która w sugestywny sposób przybliżyła przebieg wydarzeń sprzed 86 lat.

Pyszny poczęstunek dla uczestników wydarzenia – domowe wypieki i przekąski, przygotowały panie z KGW w Konstantowie, KGW w Krzemieniu Drugim „Krzemienianki” oraz KGW w Dzwoli. Tradycyjnie wszyscy obecni mogli zjeść gorącą, aromatyczną i bardzo smaczną –  żołnierską grochówkę, przygotowaną przez panie pracujące na stołówce szkolnej.

Obchody w Dzwoli stały się nie tylko wyrazem pamięci o bohaterskich żołnierzach, którzy oddali życie w walce o wolną Polskę, lecz także świadectwem wspólnoty mieszkańców gminy i troski o to, by historia była wciąż żywa w sercach kolejnych pokoleń.

29 września na cmentarzu parafialnym w Dzwoli przy zbiorowej mogile żołnierzy i w Krzemieniu przy pomniku poświęconym poległym żołnierzom, zostały złożone wieńce i zapalono znicze przez delegacje: z Urzędu Gminy Dzwola, Radnych Gminy Dzwola, ze szkół z terenu Gminy Dzwola oraz druhów OSP.

Dziękujemy wszystkim, którzy przyczynili się do organizacji uroczystości, darczyńcom, dzięki którym ufundowany został mural „Zwycięskiej Bitwy pod Dzwolą 29 IX 1939” oraz firmie Martifer Renewables & Energy, która była sponsorem rekonstrukcji Bitwy pod Dzwolą.

Serdeczne podziękowania składamy również uczestnikom obchodów za udział w uroczystościach patriotycznych oraz za wspólne oddawanie czci i chwały żołnierzom polskim, poległym we wrześniu 1939 roku na Naszej Ziemi.